Pollen of was het toch stuifmeel? Je hoort deze twee termen continu tijdens het hooikoortsseizoen, maar wat betekenen ze nu precies? Zit er een verschil tussen de twee termen en wat hebben ze te maken met allergieën? Zijn er verschillende soorten pollen? We beantwoorden al deze vragen.

Wat zijn pollen?

Pollen zijn een gele, bruine of witte poederachtige substanties die in planten zitten. Ze zorgen voor de bestuiving van planten en bloemen, waardoor nieuwe planten kunnen groeien. Je hebt misschien wel gehoord dat mensen zowel over pollen, als over stuifmeel praten. Beide termen zijn goed, want ze betekenen hetzelfde. Pollen komen voor in twee verschillende soorten: lichte, stoffige pollen en zware, kleverige pollen.

Lichte en stoffige pollen

Lichte pollen worden door de wind meegenomen en leggen daarmee lange afstanden af. Het grootste deel van de pollen valt op de grond en een fractie bereikt andere planten voor bestuiving. Doordat zoveel pollen verloren gaan, produceren de bijbehorende planten extra veel pollen om hun kans tot bestuiving te vergroten. Mensen met een pollenallergie hebben last van lichte, stoffige pollen.

Zware en kleverige pollen

Zware pollen kunnen niet door de wind worden meegeblazen en moeten daarom door insecten worden overgedragen, om andere planten te bestuiven. Deze ‘ontvangende’ planten leveren voedzame pollen voor de insecten om te eten en in ruil daarvoor dragen die een deel van de pollen rechtstreeks naar andere bloemen over. Dit is efficiënter dan de windbestuiving bij lichte pollen, omdat de pollen niet verloren gaan. De plant hoeft daardoor ook minder pollen aan te maken. Mensen met een pollenallergie hebben trouwens geen last van zware, kleverige pollen.

Wat is een pollenallergie?

Bij een allergie voor pollen, ook wel hooikoorts genoemd, treedt er een allergische reactie op aan onder andere de luchtwegen na het inademen van stuifmeel (lichte pollen) dat vrij rondzweeft in de lucht. Dit stuifmeel is afkomstig van grassen, planten en bomen. Je kunt dan onder andere last krijgen van tranende ogen, rode ogen, niezen en een loopneus. Wanneer je last hebt van een pollenallergie betekent dat niet dat je allergisch bent voor alle pollen afkomstig van grassen, planten en bomen. De soorten pollen verschillen per gewas en worden per individu anders ontvangen.

Welke pollen zijn er?

Er zijn dus verschillende soorten pollen. Toch is gebleken dat er voor bepaalde pollen een hogere gevoeligheid is, dan bij andere pollen. Hieronder lees je de meest voorkomende.

De els

De els is één van de vroegst bloeiende bomen. Deze bloeit namelijk vanaf februari tot en met maart. In maart produceert de els het meeste stuifmeel waardoor mensen met een pollenallergie voor de els, voornamelijk in deze periode last hebben van hooikoorts. De els is te herkennen aan de zwarte schors, die in veel gevallen gescheurd oogt. Deze bomen komen met name voor op drassige plaatsen en langs waterkanten.

De hazelaar

Hazelaars zijn ook vroegbloeiers: halverwege maart worden namelijk de meeste pollen geproduceerd. De hazelaar bloeit al zonder bladeren te hebben. Dit kan misleidend overkomen, als je gevoelig bent voor deze pollen. De hazelaar komt met name voor in loofbossen en aan bosranden.

De berk

Berken bloeien net zoals de hazelaar vanaf halverwege maart tot halverwege mei. Een berk is eenvoudig te herkennen aan de witte stam en takken. In Nederland groeien berken voornamelijk op de zandgronden in de oostelijke helft van het land, maar ook zijn ze vaak aangeplant in diverse parken, tuinen en straten.

Grassen

Gras is de belangrijkste veroorzaker van hooikoorts. Het is lastig om dit te vermijden, aangezien overal in Nederland gras te vinden is. Van de circa 140 verschillende soorten gras in Nederland, veroorzaken er 29 de verschijnselen van hooikoorts. Dit gras bloeit ruwweg tussen begin mei en half juli.

Bijvoet

Bijvoet is een onkruid dat met name te vinden is aan weg- en waterkanten, langs spoorlijnen en op braakliggende terreinen. De plant kan ruim een meter hoog worden en is te herkennen aan de rijke vertakkingen en de kleine gele bloemen. Bijvoet bloeit laat in de zomer, met augustus als piekperiode. De bloeiperiode van de bijvoet sluit voor veel mensen de hooikoortsperiode af.